आंतरराष्ट्रीय बाजारातील सकारात्मक कल आणि जो बायडन यांनी अमेरिकेच्या अध्यक्षपदाची शपथ घेतल्यामुळे झालेल्या सकारात्मक परिणामामुळे भारतीय शेअर बाजार ऐतिहासिक टप्प्यावर पोहोचला आहे. मुंबई शेअर बाजाराचा (BSE) निर्देशांक असलेल्या सेन्सेक्सने 50 हजारांचा विक्रमी टप्पा ओलांडला. सेन्सेक्सने 200 पॉइंटसची झेप घेत 50,126.76 चा टप्पा गाठला भांडवली बाजाराच्या आजवरच्या इतिहासात सेन्सेक्सने पहिल्यांदाच ही पातळी गाठली आहे. यामुळे काही क्षणातच शेअर बाजारात गुंतवणूकदारांनी तब्बल 1.40 लाख कोटींची कमाई केली.
बुधवारी बीएसई लिस्टेड कंपन्यांचं एकूण मार्केट कॅप 1,97,70,572.57 कोटी इतकं होतं, जे गुरुवारी थेट 1,35,552 कोटी रुपयांनी वाढून 1,99,06,124.57 कोटी रुपयांवर पोहोचलं. खरंतर, जानेवारी महिना हा गुंतवणूकदारांसाठी शुभ मानला पाहिजे. कारण, जानेवारी महिन्यातच बीएसईची एकूण बाजारपेठ 11 लाख कोटी रुपयांनी वाढली आहे.
आता गुंतवणूकदारांचा हा आकडा पाहिल्यानंतर अनेकांना शेअर बाजारात गुंतवणूक करण्याची इच्छा असते. पण त्याची योग्य माहिती नसल्यामुळे आपण गोंधळतो. आम्ही तुम्हाला याच संबंधी स्टेप बाय स्टेप महत्त्वाची प्रोसेस सांगणार आहोत. टीव्ही 9 हिंदीने फिनॉलॉजीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी प्रांजल कामरा यांच्याशी यासंबंधी खास चर्चा केली. त्यानुसार जाणून घेऊयात बाजारपेठ काय आहे आणि तुम्ही त्यात गुंतवणूक कशी सुरू करू शकता?
सगळ्यात आधी धोरण निश्चित करा
कोणतीही गुंतवणूक करण्याआधी तुम्हाला त्यामध्ये पैसै का गुंतवायचे आहेत हे माहित असणं महत्त्वाचं आहे. तुमची स्वतःची आर्थिक उद्दीष्टे असली पाहिजेत. यासाठी तुम्हाला कुठल्याही तज्ज्ञ असण्याची गरज नाही. यासाठी फक्त काही मूलभूत गोष्टी माहित असणं आवश्यक आहे. त्यामुळे सगळ्यात आधी तुमचं आर्थिक धोरण ठरवा.
का करायची आहे गुंतवणूक ?
तुम्हाला गुंतवणूक का करायची आहे याची सगळी उत्तरं तुमच्याकडे हवीत. त्यासाठी तुम्हाला सगळ्यात महत्त्वाचं आर्थिक गणित. त्यानंतर तुम्हाला नफा कुठल्या स्वरुपात हवा हे ठरवा, यानुसार आपण कुठे गुंतवणूक करायची याबद्दल ठरवू शकतो. म्हणजेच लग्न, मुलाचा शाळेचा खर्च, सेवानिवृत्ती किंवा इतर काहीही गुंतवणुकीची कारणं असू शकतात. यावरच तुम्ही किती वर्षांची गुंतवणूक करणार हे अवलंबून असतं.
डिमॅट आणि ट्रेडिंग खातं उघडा
गुंतवणूक सुरू करण्यासाठी तुम्हाला डीमॅट आणि ट्रेडिंग खातं असणं महत्त्वाचं आहे. त्यासाठी तुम्ही खालील दिलेल्या 3 सोप्या पद्धतीने खातं उघडू शकता.
1) एका स्टॉक ब्रोकरची निवड करा जो डिमॅट आणि ट्रेडिंग खातं उघडून देईल.
2) यानंतर केवायसी नियम पूर्ण करा
3) केवायसी पडताळणीची होताच तुम्ही बाजारातून पैसे मिळवण्यासाठी नोंदणीकृत असाल.
गुंतवणूकीसाठी आता बजेट निश्चित करा
तुमचं बजेट हा गुंतवणूकीचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. स्टॉकमध्ये गुंतवणूक सुरू करण्यासाठी तुम्हाला किती पैसे आवश्यक लागतील आणि त्यासाठी तुमच्याकडे किती पैसे आहेत हे पाहणं महत्त्वाचं आहे. इतकंच नाही तर तुम्हाला वार्षिक एकरकमी गुंतवणूक किंवा मासिक आधारावर गुंतवणूक करायची आहे, याबद्दलही ठरवा.
निफ्टीमध्ये करू शकता गुंतवणूक
आर्थिक धोरणापासून ते ट्रेडिंग खात्यापर्यंत लक्षात आल्यानंतर तुम्ही निफ्टीमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी तयार आहेत. यासाठी मार्केटमध्ये सध्या अनेक पर्याय आहेत.
स्पॉट ट्रेडिंग आणि डेरिव्हेटिव्ह ट्रेडिंग
निफ्टीमध्ये गुंतवणूक करण्यासाठी सगळ्यात सोपा पर्याय म्हणजे एखाद्या कंपनीचा साठा खरेदी करणं. जेव्हा तुम्ही एखाद्या कंपनीचा स्टोअर खरेदी करता, तेव्हा त्या वस्तूंची किंमत वाढल्यास तुम्हालाही मोठा फायदा होतो. तर डेरिव्हेटिव्ह्ज ट्रेडिंग एक असा आर्थिक करार आहे ज्यामध्ये स्टॉक, वस्तू, चलनं इत्यादी असू शकतात. यामध्ये, कुठलीही पार्टी भविष्यात एखाद्या तारखेला कराराची पुर्तता करण्यासाठी आणि अंतर्निहित मालमत्तेच्या भावी मूल्यावर पैज ठेवून नफा मिळवण्यासाठी तयार असते.
निफ्टी फ्यूचर्स
अगदी सोप्या शब्दांमध्ये सांगायचं झालं तर फ्युचर्स कॉन्ट्रॅक्ट म्हणजे खरेदीदार आणि विक्रेता यांच्यात भविष्यात ठरेल त्या तारखेला निफ्टीच्या लॉटचा व्यापार करण्यासंबंधीचा करार असतो. या कराराच्या कालावधीमध्ये, किंमत वाढली तर तुम्ही स्टॉक विकू शकता आणि भरघोस उत्पन्न मिळवू शकता. यात सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे जर किंमत खाली गेली तर तुम्ही सेटलमेंट तारखेपर्यंत वाट पाहू शकता.
निफ्टी ऑप्शन्स
ऑप्शन्स कॉन्ट्रॅक्ट हा एक असा पर्याय आहे ज्यामध्ये भविष्यात तुम्ही ठरवाल त्या तारखेला खरेदीदार आणि विक्रेता यांच्यात निफ्टीच्या लॉटचा व्यापार होतो. ऑप्शन कॉन्ट्रॅक्टमध्ये खरेदीदार प्रीमियम देऊन कायदेशीर अधिकार मिळवून घेतो. इतकंच नाही तर जर भविष्यात किंमत अधिक फायदा देत असेल तर निफ्टी खरेदी करणं किंवा विकणं ही त्यांची जबाबदारी नसते.
निर्देशांक निधी (इंडेक्स फंड्स)
इंडेक्स फंड्स हा पोर्टफोलिओ (स्टॉक, बॉन्ड्स, इंडेक्स, चलने इ.) सह म्युच्युअल फंडाचा एक प्रकार आहे. हा बाजार इंडेक्समधील स्टॉक आणि किमतींच्या चढ-उताराला मॅच करण्यासाठी डिझाइन केला गेला आहे. हा ब्रॉड मार्केट एक्सपोजर करतो. हे फंड निफ्टीसह विविध निर्देशांकामध्ये गुंतवणूक केले जातात.
